Steenuilen 2024: Een bijzonder intensief jaar

De Steenuilenwerkgroep heeft in 2024 een intensief jaar beleefd. Henri Timmer heeft na 20 jaar pionieren en uitbouwen, het coördinatorschap overgedragen aan Henrie van Keulen. In Balkbrug heeft Henrie voor het eerst samen opgetrokken met Wout Versluis, die zowel enthousiast als een deskundig natuurliefhebber is. In Dedemsvaart hebben Robbin Geerlings en Rob Schoemaker het stokje overgenomen van Bert Berkenbosch en Theo Overmars, die het gebied 10 jaar hebben beheerd. Robbin is een enthousiaste vogelaar en SOVON teller en hij brengt de gemiddelde leeftijd van de werkgroep fors omlaag.

Op het erf

Steenuilenkasten hangen eigenlijk altijd op een erf. Contact en het opbouwen van een goede vriendschappelijke relatie met de bewoners is zeer belangrijk. Eigenlijk zijn alle bewoners zeer vriendelijk, gastvrij en enthousiast over de (mogelijkheid van een) steenuil op hun erf.  In totaal zijn er op 8 nieuwe locaties ( 6 Balkbrug en 2 Dedemsvaart) steenuilenkasten geplaatst. In Balkbrug zijn daarnaast nog “vergane” kasten vervangen of kasten verplaatst naar betere locatie en in Dedemsvaart is een oude kast verwijderd en is een kast verplaatst. Wilco Batterink heeft, net als de kasten voor kleine vogeltjes, ook deze steenuilenkasten gemaakt. Top! En Henrie heeft nog een EPDM bedekking erop gemaakt.

Broedsucces

Zowel Balkbrug als Dedemsvaart beleefden een slecht jaar voor de steenuil. Dat past, volgens de SOVON jaarbalans, in het landelijk beeld. Het was een slecht veldmuizen jaar. Dat heeft mogelijk twee oorzaken. Er zijn vierjarige cycli met op en neergaand aantal veldmuizen en kennelijk was 2024 een daljaar. Bovendien was het begin van 2024 erg nat in grote delen van het land, waardoor veel muizenholen onderliepen en muizen verdronken.

In het werkgebied van de steenuilenwerkgroep waren slechts 4 succesvolle broedsels met in totaal 9 uitgevlogen jongen.

Balkbrug Dedemsvaart Totaal
aantal kasten 20 13 33
Broedende paartjes 2 2 4
Aantal jongen 4 5 9

Ringen

Judith Schmidt is geslaagd voor haar examen “Steenuil ringen” en is formeel gecertificeerd. Daarnaast is Danny Katerbarg actief als ringer, eerst voor de kleine vogels maar ook voor de steenuil. Totaal zijn er 5 jongen geringd ( 2 Balkbrug en 3 Dedemsvaart).

Van Judith kregen we de volgende ringgegevens:

Eén van de kasten werd gecontroleerd op locatie de Maat Balkbrug op 11 juni 2024. Het ene vrouwtje was als pul geringd op 28 mei 2022 in Dalfsen aan Dommelerdijk 34. Verstreken tijd : twee jaar en 14 dagen en een afstand van 4,4 km. Het andere vrouwtje in dezelfde kast was als pul geringd op 3 juni 2023 ook in Dalfsen aan de Dommelerdijk 21. Verstreken tijd: Eén jaar en 8 dagen en een afstand van 5,2 km.

Een andere kast, locatie de Poele Balkbrug werd op 11 juni 2024 gecontroleerd en hier bleken twee vrouwtjes te broeden in dezelfde kast . Het ene vrouwtjes was als pul geringd op 23 mei 2022, in dezelfde kast waar ze op dat moment ook verbleef. Vestreken tijd : twee jaar en 10 dagen. Het andere vrouwtje was ook als pul in dezelfde kast geringd op 10 mei 2021. Verstreken tijd: drie  jaar,1 maand en 1 dag.

 

Balkbrug

Heel bijzonder waren drie kasten met een broedsel van twee vrouwtjes. Wel veel eieren in het nest, maar omdat de eieren niet bevrucht waren, geen jongen.Het Balkbrug team heeft een beter administratiesysteem uitgedacht om op de computer het nestkasten bestand en de broedresultaten, bij te kunnen houden. In het jaaroverleg van de steenuilenwerkgroep zal worden bezien of dat ook in Dedemsvaart toepasbaar is, zodat we een eensluidende administratie kunnen voeren. Het team is naar een Steenuilen bijeenkomst geweest in Hellendoorn.

Dedemsvaart

Gemiddeld zijn 3 bezoeken aan de kasten gebracht, de eerste om te zien of de kast bezet is en of er een ei ligt ( eindapril). Het tweede bezoek begin juni om het aantal jongen te tellen. Het derde bezoek in november om de kasten schoon te maken en van nieuwe houtsnippers te voorzien. Een vierde bezoek vindt half tot eind juni plaats om te ringen. Dat geschiedt altijd in overleg met de perceeleigenaar.

In een kast waar jaren achtereen succesvol is gebroed, was nu wel steeds een roepend mannetje gezien en gehoord, die ook nog muizen klaar legde op en rond de kast. Helaas is er hier dit jaar geen paartje gevormd. Beide wel succesvolle broedsels waren bijzonder. Het ene, omdat er na tien jaar spreeuwen in de kast nu een steenuilen paar tot broeden kwam. Het andere broedsel was bijzonder, omdat het een zeer laat broedsel betreft. Half juni lagen er pas eieren in de kast, terwijl half tot eind april “normaal” is.

Nieuwe kasten

Nieuwe kasten op twee locaties. Op de ene locatie had de bewoner zelf een kast beschikbaar (verjaardagscadeau). Hoewel het niet aan onze “eisen” voldoet, is de kast toch opgehangen. De bewoners hebben geregeld een steenuil gehoord, dus de omgeving lijkt geschikt.

Stone

Tenslotte hebben Judith, Danny en Rob in november de jaarlijkse landelijke steenuilendag van STONE in Meppel bezocht. STONE staat voor Steenuilen Onderzoek Nederland.

Henrie van Keulen en Rob Schoemaker, werkgroep Steenuilen

Januari 2025

 

.